RAPORT BIURA RZECZNIKA PRAW OSÓB UZALEŻNIONYCH - CZĘŚĆ LECZNICZA

RAPORT BIURA RZECZNIKA PRAW OSÓB UZALEŻNIONYCH - CZĘŚĆ LECZNICZA

Raport Rzecznika, w części „leczniczej” przedstawia polski model pomocy uzależnionym od narkotyków i jego problemy. Wśród nich jako najważniejszy Raport wskazuje stosowanie nieadekwatnej pomocy, wynikające z faktu, że leczymy głównie, poprzez izolacyjne placówki stacjonarne. Raport porównuje liczby leczonych stacjonarnie w Polsce i Europie, zestawiając dane  EMCDDA i IPiN. Wg tych źródeł, w 2010 w UE leczeniem stacjonarnym było objętych 50 000 osób, w Polsce ok. 15 000. Uwzględniając to, że dane mogą być zaniżone (lecznictwo stacjonarne jest traktowane w wielu krajach z przymrużeniem oka), to trudno zakwestionować, że jesteśmy światowym liderem w udostępnieniu izolacyjnych form pomocy, na co nie ma merytorycznego uzasadnienia.  Tylko dwa województwa nadbałtyckie dysponują większą liczbą miejsc w ośrodkach niż większość krajów UE, a porównywalną liczbą do Francji czy Holandii posiada choćby nie ujmowana w polskich sprawozdaniach wspólnota Cenacolo. Rekordy izolacyjnych form pomocy są okupione ciężkim deficytem dotyczącym innych świadczeń. Choćby do wiodącego w UE, leczenia substytucyjnego, mamy najniższe w Europie wskaźniki dostępu. Oto najistotniejsze wnioski:
 
W Polsce leczy się ok. 30% wszystkich europejskich przypadków leczonych stacjonarnie.  Ośrodki i reprezentujące je największe NGO, prowadzą świadome działania monopolizujące rynek świadczeń i marginalizujące świadczenia alternatywne. Niedofinansowanie lecznictwa ambulatoryjnego powoduje, że młodzi ludzie nie otrzymują wystarczającej pomocy w czasie, gdy zaczynają eksperymentować z narkotykami. Pozostawia się ich na tzw. „doćpanie”, na pogłębienie ich problemów, minimalizując szanse na skuteczną pomoc, maksymalizując na wiele lat bez efektywnej terapii w ośrodkach.
 
Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii 2011-2016, którego jednym z najważniejszych celów jest doprowadzenie do równowagi świadczeń, nie jest realizowany w zakresie, który pozwoliłby ów cel osiągnąć. NFZ ignoruje fakt, że leczenie ambulatoryjne, substytucyjne i postrehabilitacja są priorytetami Programu, a leczenie stacjonarne nie jest takim priorytetem. Na przekór Programowi lecznictwo stacjonarne otrzymuje aż 60% wszystkich nakładów na lecznictwo. W 2012 nakłady te wzrosły w stosunku do 2011, o 9 mln zł, z czego ośrodki otrzymały 6 mln zł, a trzy wspomniane priorytety tylko 3 mln zł.  

Zalecenia Raportu dla ratowania KPPN 2011-16:
·    Ośrodki: zamrożenie nakładów oraz skrócenie czasu leczenia do 6 miesięcy.
·    Podwojenie nakładów na lecznictwo ambulatoryjne oraz zobligowanie placówek ambulatoryjnych do prowadzenia terapii substytucyjnej
·    Organizowanie hosteli postrehabilitacyjnych tylko w dużych miastach, czyli tam, gdzie readaptacja społeczna może się powieść ze względu na dostęp do nauki i rynku pracy. Miejsca hostelowe powinny być dostępne pacjentom z całej Polski, a nie jak dotąd, tylko pacjentom jednego podmiotu leczniczego czy jednego NGO.

Całość Raportu Biura Rzecznika Praw Osób Uzależnionych dotycząca leczenia:http://politykanarkotykowa.pl/sites/default/files/biblioteka/raport_rpou_czesc_lecznicza.pdf